El Nino, Küresel Ekonomide Trilyonlarca Dolarlık Kayba Neden Oluyor
Dartmouth College araştırmacıları, Science dergisinde El Nino'nun bu yıl tekrar ortaya çıkmasının beklendiğini ve dünya çapında trilyonlarca dolarlık ekonomik kayba yol açacağını bildirdi. Çalışma, El Nino'nun uzun vadeli kayıplarını değerlendiren ilk çalışmalardan biri ve öngörülen kayıplar, önceki çalışmalarda tahmin edilenlerden çok daha yüksek.

El Nino'nun iklim değişikliği üzerinde derin bir etkisi vardır ve yıkıcı sellere ve kuraklıklara neden olur. İlemahsullerin tükenmesine, balık stoklarının azalmasına ve tropikal hastalıkların artmasına neden oluyor.
Araştırmacılar, 1982-1983 ve 1997-1998 El Niño olaylarını takip eden on yıllarda küresel ekonomiyi iki yıl boyunca inceledi ve her olaydan sonraki beş yılda küresel ekonominin sırasıyla 4,1 trilyon dolar ve 5,7 trilyon dolar kaybettiğini, bunun büyük kısmının yoksul tropikal ülkeler tarafından karşılandığını buldu.
İklim değişikliğinin El Nino olaylarının sıklığını ve yoğunluğunu artırması muhtemel olduğundan araştırmacılar, dünyanın karbon emisyonlarını azaltma taahhütleri yerine getirilse bile 21. yüzyılda küresel ekonomik kayıpların 84 trilyon dolara ulaşacağını öngörüyor.
Dartmouth College'da coğrafya doktora öğrencisi olan baş yazar Christopher Callahan, çalışmanın toplumların El Nino gibi büyük iklim olaylarından ne kadar hızlı toparlanabileceği konusundaki tartışmayı çözdüğünü söyledi. Çalışmanın verilerinin, El Nino sonrası bir durgunluğun 14 yıl veya daha uzun sürebileceğini gösterdiğini de sözlerine ekledi.
Dartmouth College'da coğrafya yardımcı doçenti ve kıdemli yazar Justin Mankin, bulguların ekonomik kayıpları etkileyen önemli ancak yeterince incelenmemiş bir faktörü vurguladığını söyledi: iklim koşullarındaki yıllık değişiklikler. El Nino, "iklim değişikliğinin ağacı" olarak tanımlanıyor ve dünya genelinde hava koşullarını değiştirerek ulusal ekonomileri etkiliyor.
İklim değişikliği söz konusu olduğunda, dünya liderleri ve kamuoyu, küresel ortalama sıcaklıklardaki sürekli artıştan haklı olarak endişe duyuyor. "Ancak küresel ısınmanın maliyetini hesaplarken El Nino'yu hesaba katmazsanız, küresel ısınmanın maliyetini büyük ölçüde küçümsersiniz." Mankin, "El Nino'nun maliyeti son derece yüksek," diye vurguladı. "Tahminlerimiz önceki tahminlerden kat kat daha büyük."
Araştırmacılar, 1982-1983 ve 1997-1998 yıllarındaki olayların, ABD'nin gayri safi yurtiçi hasılasında (GSYİH) 1988 ve 2003 yıllarında yaklaşık yüzde 3'lük bir düşüşe katkıda bulunduğunu buldu. 2003 yılında Peru ve Endonezya gibi tropikal kıyı ülkelerinin GSYİH'si yüzde 10'dan fazla düştü.
Mankin, "Hem iklim değişikliğinin azaltılmasına hem de El Niño'nun öngörülmesi ve adaptasyonuna daha fazla yatırım yapılması gerekiyor, çünkü bu olaylar küresel ısınmanın maliyetlerini daha da artıracaktır." dedi.
Callahan'a göre, 2023'teki El Nino'nun, deniz yüzeyi sıcaklıklarının rekor seviyelere ulaştığı bir dönemde gerçekleşmesi bekleniyor. Son büyük El Nino 2016'da meydana gelmiş ve bu da o yılı rekor sıcak yıl yapmıştı. O zamandan bu yana geçen yedi yılda küresel ısınma şiddetlendi. Ayrıca dünya, devam eden bir El Nino yaşıyor. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NASA), yaz sonuna doğru El Nino'nun ortaya çıkma olasılığının %80'den fazla olduğunu tahmin ediyor.
Callahan, "Bulgularımız, tropikal ülkelerdeki ekonomik büyümenin önümüzdeki on yılda ciddi şekilde etkilenebileceğini ve bunun sonucunda El Nino'nun olmadığı ülkelere kıyasla trilyonlarca dolarlık küresel verimlilik kaybı yaşanabileceğini gösteriyor." dedi. (Kaynak: Li Huiyu, Çin Bilim Dergisi)





